آریاپرس
شبکه پژوهشی و دادخواهی زنان و کودکان، به مناسبت چهارمین سالگرد اعمال محدودیت‌های آموزشی علیه دختران در افغانستان از سوی طالبان، «ویبناری» را با عنوان «پیامدهای ممنوعیت آموزش دختران در افغانستان» برگزار کرد. هدف این رویداد، ارائه یافته‌های تازه ترین گزارش تحقیقی این شبکه در مورد اثرات عمیق این ممنوعیت بر زندگی دختران و خانواده‌هایشان و نیز بررسی راهکارهای مؤثر برای حمایت از تحصیل دختران و کاهش آثار مخرب این بحران، بود.
در این نشست، روایت‌های تأثیرگذار دختران دانش‌آموز افغانستانی، تحلیل‌های کارشناسان و پیشنهادهای راهبردی برای اقدام جهانی به‌منظور بازگرداندن حق آموزش به میلیون‌ها دختری که تحت حکومت طالبان از تحصیل محروم شده‌اند، مطرح شد.
زرقا یفتلی، بنیان‌گذار این شبکه، با اشاره به هزینه‌های انسانی این ممنوعیت، اظهار داشت: «امروز بیش از دو و نیم میلیون دانش‌آموز دختر از تحصیل محروم شده‌اند؛ دخترانی با آرزوهای بر باد رفته، درگیر بحران‌های روانی و در معرض ازدواج‌های اجباری قرار دارند.»
او آموزش را یک حق بنیادی و حیاتی برای ثبات و پیشرفت افغانستان دانسته و بر ضرورت اقدام فوری جامعه جهانی برای رفع این بحران تأکید کرد. وی همچنین با ارائه مروری بر جدیدترین مطالعات موردی در شش ولایت افغانستان، بر هدف مستندسازی واقعیت‌های زندگی دختران و مقاومت آن‌ها برای ادامه تحصیل تأکید نمود.
وژمه فروغ، فعال حقوق بشر، یافته‌های گزارش تحقیقی شبکه‌ی پژوهشی و دادخواهی زنان و کودکان را که شامل پیشنهادهایی مشخص برای نهادهای ذی‌ربط بود، ارائه کرد. او ممنوعیت آموزش را شکلی از «آپارتاید جنسیتی» دانست که ناقض قوانین متعدد بین‌المللی است و به پیامدهای وسیع اجتماعی آن، از جمله فروپاشی نظام بهداشت، رکود اقتصادی و افزایش ناامنی اشاره کرد.
دخترانی از ولایت‌های بدخشان و کابل نیز با به اشتراک گذاشتن داستان‌های شخصی خود، از درد و رنج ناشی از محدودیت‌های آموزشی، پافشاری‌شان بر ادامه تحصیل با وجود بسته بودن مکاتب، و آرزوهای تحقق‌نیافته‌شان سخن گفتند. آنان از جامعه جهانی خواستند تا صدای دختران خاموش افغانستان را شنیده و برای احقاق حقوقشان اقدام کند.
حسن سروش، سفیر افغانستان در کانادا، وضعیت وخیم زنان و دختران تحت حاکمیت طالبان را ناشی از ایدئولوژی‌ای دانست که نه‌تنها در پی کنترل، بلکه در پی حذف زنان از عرصه عمومی است. او خواستار اقدام جهانی هماهنگ، شامل حمایت‌های مؤثر، نظارت قوی، پاسخ‌گویی جدی و فشار دیپلماتیک گسترده برای مهار سیاست‌های سرکوب‌گرانه‌ی طالبان شد.
پروفسور ایوانا کرستیچ، معاون گروه کاری سازمان ملل در زمینه تبعیض علیه زنان و دختران، محرومیت از تحصیل را شکلی عمیق از آپارتاید جنسیتی و نقض آشکار حقوق بشر دانست. وی تأکید کرد که این ممنوعیت رشد فردی، توسعه اجتماعی و صلح پایدار را به خطر می‌اندازد و خواستار پاسخ‌گویی جامعه جهانی شد.
نزهت جعفری، رئیس اجرایی شورای زنان مسلمان کانادا، با پیوند زدن حق آموزش به اصول اسلامی، یادآور شد که در تاریخ اسلام، زنان پیشگامان علم و رهبری بوده‌اند. او هشدار داد که بدون زنان تحصیل‌کرده، زیرساخت‌های حیاتی افغانستان در معرض فروپاشی کامل قرار دارد.
شبانه بسیج-راسخ، بنیانگزار مکتب سوله، ازعزم و ایستادگی دختران افغانستان برای ادامه تحصیل و تعهد زنان برای فراهم ساختن آموزش، علی‌رغم چالش‌های، تأکید کرد. او آموزش را کلید تحول افغانستان دانست.
یاسمین شریف، مسئول دفتر حمایت‌های بشردوستانه، با تکیه بر تجربیات گسترده خود در حوزه حقوق زنان افغانستان، بر ضرورت حمایت جهانی از پیشرفت پایدار و بومی تأکید کرد.
خدیجه الهام، نماینده پیشین پارلمان افغانستان، نیز از تأثیرات منفی گسترده‌ی این ممنوعیت بر سلامت روانی، فرصت‌های اقتصادی و رهبری اجتماعی زنان سخن گفت و نسبت به پیامدهای ادامه‌دار آن هشدار داد.
لورین اوتس، مدیر اجرایی سازمان حق آموزش برای أفغانستان، چشم‌انداز جهانی ابتکارات آموزشی به رهبری مردم افغانستان پرداخت و بر اهمیت کیفیت، اعتبار و فراهم‌سازی آموزش بدون مرز تأکید کرد.
در ادامه، نوریه صافی، رئیس سازمان انکشاف و ظرفیت‌سازی زنان، بحران انسانی ناشی از این ممنوعیت را تشریح کرد که منجر به افزایش ازدواج‌های اجباری، آسیب‌های روانی و رکود اجتماعی شده است.
در پایان، آکیلا رادها کریشنا، مشاور حقوقی کمپاین پایان آپارتاید جنسیتی، با فراخوانی قوی برای اقدام جهانی، بر ضرورت تأمین مالی پایدار برای برنامه‌هایی که مستقیماً به بحران آموزش دختران افغانستان می‌پردازند تأکید کرد. او تصریح کرد که این محرومیت، بخشی از یک سیستم نظام‌مند سرکوب جنسیتی است که باید به‌عنوان اقدامی عمدی و سیستماتیک شناخته و با آن مقابله شود.
این نشست، آموزش را نه تنها یک حق غیرقابل مذاکره انسانی، بلکه نماد مقاومت دختران افغانستان دانست و جامعه جهانی را به اقدامی قاطع و فوری برای تضمین آینده آنان و پایبند سازی طالبان به قوانین بین‌المللی فراخواند.
