زمردشاهی
اخیراً چندین جریان سیاسی که توسط برخی دولت‌مداران پیشین و سیاست‌مداران افغانستانی در خارج از کشور، رهبری می‌شوند، پا به عرصه وجود گذاشته اند، که از جمله می‌توان از جریان های سیاسی به رهبری محمدسرور دانش، معاون پیشین رییس جمهور، حنیف اتمر، وزیر خارجه‌ی سابق و شورای عالی مقاومت برای نجات افغانستان یاد کرد.
دیروز رحمت‌الله نبیل، موجودیت حزب ملی آزادی افغانستان را در خارج از کشور، اعلام کرد. آقای نبیل که زمانی تصدی ریاست امنیت ملی کشور را به عهده داشت، در انتخابات ریاست جمهوری سال 2019 نامزد نیز بود. پس از فروپاشی افغانستان آقای نبیل با فعالیت در شبکه های اجتماعی مواضع تندی برعلیه گروه طالبان و فعالیت های استخباراتی پاکستان و سایر گروه های تروریست در افغانستان داشته است.
با این که اکثریت جریان های تازه تأسیس سیاسی ادبیات و لحن کلیشه‌ای و تشریفاتی در بیان اهداف و دیدگاه های شان دارند، اما حزب ملی آزادی در این زمینه تفاوتی با دیگران دارد.
دو روی‌کرد حزب تازه تشکیل آزادی ملی افغانستان تفاوت های این جریان سیاسی را با جریان های سیاسی دیگر نشان می‌دهد. نخست موضع‌گیری صریح این حزب در مورد نظام سیاسی غیرمتمرکز برای افغانستان و دو دیگر حمایت نسبتاً واضح این حزب از مقاومت مسلحانه در برابر طالبان که جبهه مقاومت ملی به رهبری احمدمسعود، طلایه‌دار آن است.
در منشور این حزب یکی از عوامل اساسی فروپاشی و شکست نظام های سیاسی در افغانستان، تمرکز بیش از حد قدرت در دست یک شخص یا حلقه‌ی کوچک، ذکر شده است. لذا این حزب تازه تأسیس مناسب‌ترین نظام سیاسی برای افغانستان را نظام سیاسی غیر متمرکز می‌داند. البته جزییات بیشتر در رابطه به ساختار نظام غیرمتمرکز مورد نظر این حزب تا هنوز ارائه نگردیده است.
بحث غیرمتمرکز سیاسی نظام سیاسی بی‌تردید بحث جدیدی نیست، این بحث قبلاً از جانب بعضی جریان های سیاسی دیگر مانند جبهه مقاومت ملی افغانستان، شورای مقاومت ملی برای نجات افغانستان (شورای انقره) و جریان های سیاسی فدرال طلب پیشنهاد گردیده است، اما از نظر قومی این اولین جریان سیاسی است که به رهبری یک پشتون خواستار نظام سیاسی غیرمتمرکز برای افغانستان شده است.
از جانب دیگر در منشور این حزب شیوه‌ی حکومت‌داریی که برای افغانستان پیشنهاد می‌گردد، نظام غیرمتمرکز با والیان منتخب است که از آن تنها به عنوان «جمهوری افغانستان» یاد شده است. حزب ملی آزادی، پس از حداقل سه دهه نخسیتن جریان سیاسی است که از کلمه «اسلام» در عنوان دولت برای افغانستان استفاده نکرده است. در بخشی از منشور این حزب آمده است که «هر نوع بازی سیاسی تحت نام دین را مردود میدانیم.» این می‌تواند نشان دهد که جریان سیاسی تازه تشکیل حزب ملی آزادی افغانستان، معتقد به جدایی دین از سیاست بوده و نظریه حکومت‌داری شان تمایل به اندیشه سیکولار دارد.
در یک نظر اجمالی می‌توان گفت که ایجاد چنین جریان های سیاسی یکی پی دیگر و تحرکات سریع سیاسی افغانستانی های مقیم خارج، نشاندهنده‌ی این امر است که رفتن طالبان و ختم نظام توتالیتر این گروه بر خاک افغانستان قطعی شده و نیروهای پراگنده‌ی سیاسی در حال جمع شدن و ایجاد چتر بزرگی هستند تا برای مدیریت وضعیت پس از طالبان آماده شوند.
در همین حال یکی از رهبران ارشد جبهه مقاومت ملی در تماسی با آریاپرس تایید کرد که آقای نبیل با جبهه مقاومت ملی تماس دارد و به زودی شاهد تحولات بیشتر در قسمت همکاری حزب ملی آزادی با جبهه مقاومت ملی خواهیم بود.
پیچیده گی اوضاع در افغانستان و عوامل بالفعل و بالقوه‌ی داخلی و خارجی به خصوص فعالیت سازمان های مدهش تروریستی که حال و آینده‌ای افغانستان را مواجه به خطرات بزرگی نموده اند، پیش‌بینی وضعیت آینده را مشکل می‌سازد. اما در صورتی که این جریان های سیاسی جوان بتوانند زیر یک چتر بزرگ با هم کنار آمده برای بقای افغانستان صادقانه گام بردارند، می‌توانند نقش سازنده‌ی را در در آینده‌ی سیاسی – نظامی کشور ایفا نمایند.
