یادداشت های از فروپاشی یا تسلیمی (بخش اول)

رحمت الله بیگانه

یادداشت آریاپرس: در آستانۀ نخستین سال‌گرد فروپاشی یا تسلیمی افغانستان به گروه تروریست طالبان قرار داریم. ملیون های شهروند سرزمین ما شاهد روز های فروپاشی کشوری به نام افغانستان و نظامی به نام جمهوریت بودند. این نظام به وسیلۀ کسانی نابود گردید، که بیش از همه سنگ وفاداری به ارزش های آن را به سینه می‌زدند. اشرف غنی، رییس جمهور وقت و حلقۀ نزدیکش همراه با مسئولین ارشد سکتور امنیتی همه مسئول این فروپاشی اند. در ذیل خاطرات محترم رحمت الله بیگانه، نویسنده و خبرنگار سابقه‌دار کشور ما را از تجربۀ خودش از روز های فروپاشی می‌خوانید.

یک سال از تسلیمی کابل و یا اشغال کابل توسط تروریستان طالب گذشت، یادداشتی های دارم از قصه ها و روایت های نخستین روزهای نحس که متاسفانه همچنان ادامه دارد:

حاکمیت بار دوم طالبان در افغانستان بعد از سقوط طالبان در دور اول، نظام جدید در افغانستان به حمایت امریکا تاسیس شد، اما امریکایی‌ها در واقع لگام دموکراسی را به دست هواداران طالبان سپرده و تا آخرین نفس از حکومت آنها در برابر مخالفین داخلی نظام، حمایت همه جانبه کرد.

حامد کرزی و اشرف غنی احمدزی، روسای جمهوری که به حمایت امریکا به مسند ریاست جمهوری رسیدند، فرق شان با ملامحمدعمر و ملاهبت الله آخند این بود که کرزی و غنی از حمایت و پشتیبانی امریکا به صورت علنی برخوردار بودند و به همسویی با امریکایی ها افتخار می‌کردند. اما طالبان به‌صورت پنهانی با امریکایی ها رابطه داشتند، امریکا را اشغالگر گفته، رابطه و کار‌خود را ماهرانه پیش‌بردند.

حوادث به‌صورت دراماتیک پیش‌آمد و بار دیگر افغانستان دچار تحول بزرگ سیاسی و اجتماعی گردید و برای دومین بار افغانستان درکام اژدهای بی سرنوشتی فرورفت.

هرچند در واقع تسلیم کردن دولت به طالبان تروریست و یا به عبارت دیگر فروپاشی نظام جدید از سیاست های هر دو زمام‌دار قوم‌گرا شروع شد که آنها مردم افغانستان را به از خودی و غیر خودی تقسیم کردند و اما آغاز فاجعه تحولات سریع این تسلیم کردن نیروهای مسلح، از به قدرت رسیدن اشرف غنی احمدزی آغاز و در  ۲۴ اسد ۱۴۰۰ خورشیدی پایان یافت.

یادداشت های از ‌روزهای فروپاشی:

۲۴ اسد ۱۴۰۰ خورشیدی- کابل

طالبان به استثنای ولایت پنجشیر، تمام افغانستان را اشغال کردند.

صبح امروز در کابل آوازه شد که طالبان به دروازه‌های کابل رسیده اند. قبل از شنیدن این آوازه من برای گرفتن معاشم رفتم، آنجا خیلی ازدحام بود، از این بانک به آن بانک بالاخره کارم به شهرنو کابل رسید.

در‌شهرنو هم دروازه بانک بسته بود، از سربازی پرسیدم، پول نمی‌دهند، گفت: نی حالا بسته است، بعد از یک چاشت توزیع شروع می‌شود. جانب دفتر حرکت کردم، از شهرنو الی سرک کوه تلویزیون جانب تپه سلام در سه ساعت رسیدم.

دریورم از من خواهش کرد که وضع خوب نیست، کدام گپی نشود، اجازه خودت باشد، موتر دولتی را ببرم در پارک دولتی ایستاده کنم. قبول کردم و در نزدیک تپه سلام از موتر پیاده شدم.

از دفتر به من زنگ آمد که کارمندان همه رفتند و آوازه است که طالبان به کوته سنگی رسیده اند. دفتر رادیو تلویزیون معارف در منطقه دهبوری کابل موقعیت دارد.

خلاصه پیاده و توسط موتر بعد از گذشت شش ساعت به حصه دوم خیرخانه رسیدیم. خیرخانه ظاهراً خیلی آرام بود، موترهایی در رفت و برگشت بودند، اما اکثریت دکان ها بسته بود.

به خانه خسرم که قبلاً خانواده‌ام آنجا رفته بودند، رسیدم و امروز و فردا کرده چهل روز در آنجا ماندم.

۲۴ اسد: بعد از آوازه آمدن طالبان، شیرازه حکومت‌داری در افغانستان شکست و افراد مسلح دولتی تمام حوزه ها و مراکز نظامی و دولتی را رها کرده گریختند.

درهمین حال شب و روز آوازه شد که امریکایی ها مردم را از کابل بیرون می کنند، مردم با پاسپورت و بدون اسناد، به میدان هوایی کابل هجوم بردند، امریکایی ها بدون تشخیص هویت آنها، تمام افراد مذکور را به طیاره های بزرگ نظامی سوار کرده به بیرون از افغانستان انتقال دادند.

آوازه رفتن توسط طیارات نظامی به کابل پیچید، فردای آن روز اطراف میدان هوایی کابل را هزاران نفر به‌خاطر رفتن به خارج محاصره کردند. هرج و مرج به حدی زیاد شد که حتی نظامیان امریکا نتوانستند، این وضعیت را کنترول کنند؛ مردم دروازه ها را شکسته و داخل ترمینل میدان ملکی کابل و خط  رنوی شدند. طیاره های نظامی به‌خاطر بی بندوباری مردم نتوانستند مردم را سوار طیاره کنند، حتی مردم هنگام پرواز طیاره های نظامی خود را در بدنه طیاره گرفتند که یک یک افتیدند و کشته شدند.

۲۵ اسد: اولین روز تسلط طالبان به کابل بود. ساعت ۵:۴۵ عصر می‌خواستم اخبار طلوع را بشنوم، با تعجب دیدم که قاری برکت الله سلیم، درس تجوید می‌دهد. تلویزیون طلوع اعلان کرد که شهردار کابل آقای سلطانزوی، امروز دوشنبه به وظیفه خود آمده است.

گفته شد که ازدحام مردم و تجمع آنها به اطراف میدان هوایی کابل همچنان ادامه دارد و به اثر فیر نیروهای امریکایی تعدادی از مردم زخمی گردیده است.

ادارات دولتی بصورت کل رخصت است، مامورین به جز از شفاخانه ها، شرکت برق و رادیو تلویزیون، دیگران وظیفه نمی‌روند.

اخبار تلویزیون ملی را یک نطاق با ریش و لنگی در حالیکه در بگروند گوینده کلمه لااله الله بود، اجرا کرد.

تلویزیون‌ها اعلان کردند که اشرف غنی رییس جمهور فراری افغانستان با سه موتر پول توسط چرخبال های وزارت دفاع از افغانستان فرار کرد.

۲۶ اسد: درکابل آوازه گرم است که طیاره های نظامی آمریکایی مردم را بدون اسناد به خارج انتقال می‌دهند.

مردم همه به طرف میدان هوایی کابل هجوم برده و تا حال که ۴۸ ساعت از این آوازه می‌گذرد، هنوز مشکل میدان هوایی کابل رفع نگردیده است، این در حالی است که میدان هوایی کابل با پنج هزار نیروی مسلح امریکایی محافظت می‌گردد.

با انتباه از گذشتۀ طالبان و ورود ترسناک آنها و دیدن گذشته جنایت‌بار این گروه، مردم در ترس و هراس اند.

طالبان برخلاف حاکمیت‌شان در بار اول، در میزان سال ۱۳۷۵ خورشیدی؛ در حالیکه ۴۸ ساعت از حاکمیت‌شان می‌گذرد، تاکنون هیچ اعلامیه و بیانیه‌یی درمورد حجاب و سایر مسائل اسلامی صادر نکرده اند.

با ورد طالبان به شهرکابل تعدادی از کابران فیسبوک که در افغانستان قرار دارند، فیسبوک‌های خود را غیرفعال کرده اند.

بعضی از کاربران به گونه طنز در مورد بیرون شدن از کشور نوشته اند:

– بیست و چهار ساعت است که در طیاره نشسته‌ایم، اما نمیدانیم چرا پیلوت پرواز نمی‌کند.

– دیگری گفته است، خاک ده سرتان، بینی ما را پیش کل دنیا بریدن!

اشاره به چسپیدن به طیاره های نظامی امریکایی گفته شده است.

 دیگری نوشته است: می گویند که ما را فروخته اند، حال کی ما را خریده است، نمیدانیم!؟

کاربر دیگری جمله خیلی تکاندهنده یی نوشته است: ما تلخ ترین صفحه تاریخ جهانیم!

کسی نوشته است: الحمدولله تلویزیون طلوع مسلمان شد.

و از زبان اشرف غنی کسی نوشت: او مردم! طیاره خالی بود، چرا از کون طیاره خوده کشال کردین؟

سقوط دراماتیک کابل و ولایات به دست طالبان، حتی رهبران این گروه را شگفت زده کرده است.

در تمام ولایات مراکز سوق و اداره قول اردوها بدون سروصدا به طالبان تسلیم داده شد.

کندهار، کندز، جوزجان، هرات، غزنی، ننگرهار، بلخ و کابل از همین جمله بودند.

کابل با آوازۀ مردم سقوط کرد، درحالی‌که طالبان بعد از گریز نیروهای مسلح دولتی داخل کابل شدند.

۲۷ اسد: با انتباه از ورد ترسناک ۲۵ سال قبل، طالبان به کابل و اشغال افغانستان توسط این گروه؛ همه مردم به خصوص نظامیان جمهوریت، از حالت پیش آمده خیلی نگران اند و در حالت ترس و هراس بسر می‌برند.

تا هنوز چارچوب حکومت طالبان معلوم نیست.

گشت و گذار مردم به خصوص زنان در شهر‌کابل بصورت عادی جریان دارد.

جمهوریت معاش ماه اسد مامورین را پرداخت نکرده بود، گفته شد که خزانه توسط رییس جمهور غنی، محب رییس شورای امنیت و فضلی رییس اداره امور چپاول گردیده است.