آریاپرس
«ضرورت بازنویسی تاریخ افغاستان» کتابی پژوهشی‌ست از تاریخ‌نویس گران‌ارج کشور ما جناب داکتر محیی‌الدین مهدی. جناب داکتر مهدی در این کتاب به نقد سنت تاریخ‌نویسی کشور پرداخته و در پرتو اسناد و منابع دست اول تاریخی اشتباهات تاریخ‌نویسان کشور را که گاه از روی عدم آگاهی و گاه به عمد مرتکب شده اند، برشمرده است.
افغانستان کشوری‌یست با تاریخ کهن و دیرینه، البته این تاریخ کهن و دیرینه خلاف آنچه که به خورد مردم داده شده است، هرگز به 5000 سال نمی‌رسد اما به می‌توان آن را از 2000 سال به پیش‌برد. با این که تاریخ‌نویسی چه به شکل درج وقایع و چه به شکل نوشتن قصه‌های تاریخی، سرگذشت شاهان، پهلوانان، سرداران، دانشمندان، شعرا، عارفان و سیاست‌مداران معروف در سرزمین ما سابقه‌ی بس طولانی داشته، به شکل یک سنت رایج ادبی در متن فرهنگ ما وجود دارد، اما قدامت تاریخ‌نویسی با روش‌های مدرن در کشور ما به کمتر از یک سده می‌رسد. تاریخ‌نویسی مدرن در کشور ما در عمر کوتاهی که دارد، همیشه از بابت جعل‌کاری‌ها، تقلب‌ها و ساخته‌کاری‌ها رنج برده است. آن‌گونه نویسنده‌ی کتاب باور دارد، تاریخ‌نویسان افغانستان تحت تاثیر ایدیولوژی، سیاست‌های حاکم و در راستای تبلیغ ناسیونالیزم افغانی اقدام به نوشتن تاریخ این سرزمین کرده اند، که سبب شده است آن‌ها در ساختن روایات نادرست تاریخی، جعل، و تقلب در متون تاریخی گستاخ شوند. از آنجایی‌که این عمل آن‌ها در راستای سیاست‌های حاکم و تلاش حکومت‌ها برای دگرگون ساختن تاریخ سرزمین ما در راستای نهادینه ساختن حاکمیت قوم خاصی صورت گرفته است، از حمایت حکومت ها برخوردار بوده اند، تا جایی که آن روایات تقلبی به حیث تاریخ رسمی کشور مورد تبلیغ قرار گرفته است.
نویسنده‌ی کتاب «ضرورت بازنویسی تاریخ افغانستان» با حوصله‌مندی، اشتباهات و خیانت‌های را که تاریخ‌نویسانی چون عبدالحی حبیبی، احمدعلی کهزاد، میرغلام محمد غبار، میرمحمدصدیق فرهنگ و دیگران در نوشتن تاریخ افغانستان مرتکب شده اند، یکایک برشمرده و خطاهای آن‌ها را با مستندات تاریخی که از منابع دست اول دریافت کرده، واضح ساخته است.
نویسنده آغاز جعل‌کاری در تاریخ‌نویسی افغانستان را به انگلیس ها نسبت می‌دهد و با ذکر مواردی از کتاب «گزارش سلطنت کابل» نوشته‌ی الفنستُن، نخستین نماینده‌ی دولت هندبریتانوی که به افغانستان آمده است، جعل‌کاری او را به ویژه در قسمت اطلاق نام افغانستان بر قلمرو پادشاهی سدوزایی‌ها هویدا می‌سازد. او هم‌چنان با جزییات خطاهای غبار را که تصور می‌شود دقیق‌ترین روایت را از تاریخ افغانستان نوشته باشد، بر می‌شمرد. به همین ترتیب جعلیات حبیبی و کهزاد و دیگران را یک به یک با استناد به متون تاریخی برملا می‌کند.
هستند عده‌ی از پژوهش‌گران عرصه‌ی تاریخ که باور به جعلی بودن بسا از روایات تاریخی که به خورد مردم ما داده شده است، دارند، اما تا حال هیچ یک برای مستند سازی این جعلیات به شکلی که نویسنده‌ی کتاب «ضرورت بازنویسی تاریخ افغانستان» تلاش کرده است، تلاش به‌خرچ نداده اند.
برخی از عناوین کتاب قرار ذیل اند:
الفنستن و آغاز جعل در تاریخ نویسی افغانستان
خوانش معکوس تاریخ
مبالغه در گزارش کارنامه‌ها و داشته‌های افغانستان
جعلیات جنگ‌های افغان و انگلیس
بررسی پدیده‌های مشابه با معیارهای مختلف
جستجوی حضور افغان در دور دست‌های تاریخ و جغرافیای این محدوده
جا‌سازی تاریخ قومی به‌جای تاریخ ملی
اشتباهات غبار در معرفی احمدشاه ابدالی
اصل تغییر و انتقال نام‌های تاریخی-جغرافیایی
کتاب «ضرورت بازنویسی تاریخ افغانستان» چشم‌انداز جدیدی را در راستای پژوهش‌های تاریخی برای علاقمندان تاریخ کشور ما می‌گشاید؛ چشم‌اندازی که در یک جانب آن ما فروریختن روایت های تقلبی، جعلی و ساختگی تاریخ را می‌نگریم و در سوی دیگر آن نشانه‌های ظهور روایت‌های راستین تاریخ سرزمین ما به مشاهده می‌رسد.
مشخصات کتاب
نام کتاب: ضرورت بازنویسی تاریخ افغانستان
نویسنده: دکتر محیی‌الدین مهدی
موضوع: تاریخ افغانستان
ناشر: آریاپرس، فبروری 2023
مهتمم: کاوه آهنگر
علاقمندان می‌توانند این کتاب را از لینک زیر دانلود نمایند:
