برسام آریایی
مصاحبه اخیر احمد مسعود با مجله فرانسوی «اکسپرس» تصویری روشن و جامع از وضعیت پیچیده افغانستان پس از بازگشت گروه طالبان ارائه می‌دهد. یکی از نکات کلیدی که رهبر جبهه مقاومت ملی در این مصاحبه بر آن بیشتر تأکید کرده است، تفکیک فعالیت مسلحانه جبهه مقاومت ملی از دخالت نظامی خارجی است. مسعود به وضوح بیان می‌کند که هدف جبهه مقاومت ملی، مقابله با گروه طالبان و دفاع از حقوق مردم افغانستان است و نه تبدیل کشور به صحنه‌ی برای مداخله نیروهای خارجی. این دیدگاه نشان‌دهنده درک عمیق او از پیامدهای تاریخی مداخلات خارجی در افغانستان است که طی دهه‌های گذشته نتایج متناقض و گاه ویران‌کننده به بار آورده است. در عین حال، او بر نیاز حیاتی جبهه مقاومت ملی به حمایت سیاسی جامعه جهانی تأکید می‌کند؛ حمایتی که می‌تواند مشروعیت داخلی و بین‌المللی جبهه مقاومت را تقویت کرده و گروه طالبان را تحت فشار قرار دهد. این دیدگاه، تعادل ظریف میان استقلال عمل داخلی و ضرورت هم‌افزایی با جامعه جهانی را به خوبی نشان می‌دهد و بیانگر استراتژی واقع‌بینانه مسعود در شرایط پیچیده کنونی است.
یکی از محورهای مهم مصاحبه، مسٲله‌ی کمک‌های جهانی و نحوه مصرف آن توسط گروه طالبان است. احمد مسعود تصریح می‌کند که طالبان تقریبا همان میزان پول را دریافت می‌کنند که حکومت پیشین افغانستان در زمان جمهوریت دریافت می‌کرد، اما بدون پاسخ‌گویی و نظارت، این منابع را صرف حمایت از گروه‌های تروریستی و گسترش خشونت می‌کنند. این موضوع ابعاد جدی امنیتی و سیاسی دارد؛ زیرا کمک‌هایی که باید به توسعه کشور و رفاه مردم اختصاص یابد، اکنون به ابزاری برای تقویت خشونت و تروریسم تبدیل شده است. مسعود با مقایسه وضعیت گذشته و حال، نشان می‌دهد که فقدان شفافیت و پاسخ‌گویی در گروه طالبان، شرایط افغانستان را نه تنها دشوارتر بلکه خطرناک‌تر از گذشته ساخته و جامعه جهانی را در مواجهه با بحران افغانستان ناتوان جلوه می‌دهد. این تحلیل روشن می‌کند که بدون راهبرد دقیق بین‌المللی و فشار حساب‌شده، منابع خارجی نه تنها مشکل را حل نمی‌کند بلکه آن را تشدید می‌کند.
از دیگر بخش‌های برجسته مصاحبه، اشاره احمد مسعود به آموزش جوانان در مدارس جهادی گروه طالبان است. او به صراحت بیان می‌کند که در چهار سال گذشته حدود ۲۵ هزار جوان تحت آموزش ایدئولوژیک شدید قرار گرفته‌اند و این امر تهدیدی جدی برای امنیت داخلی و منطقه‌ی به شمار می‌رود. چنین اظهاراتی، پیامدهای بلندمدت بازگشت گروه طالبان را برای ثبات افغانستان و امنیت منطقه نشان می‌دهد. در این چارچوب، جبهه مقاومت ملی می‌تواند نقش بازدارنده و آموزشی داشته باشد؛ نه تنها با مقابله نظامی محدود، بلکه با ترویج دموکراسی، فرهنگ چندفرهنگی و حقوق زنان، به ویژه جلوگیری از گسترش ایدئولوژی افراطی میان نسل‌های جوان. این رویکرد ترکیبی، امکان حفظ امنیت و ارتقای سطح فرهنگی و اجتماعی جامعه را فراهم می‌آورد و نشان‌دهنده نگاه جامع احمد مسعود به بحران افغانستان است.
نگاه عمیق‌تر به مصاحبه، نشان می‌دهد که احمد مسعود درک عمیقی از ابعاد بین‌المللی بحران افغانستان دارد. او با تأکید بر این که طالبان مشروعیت خود را از مردم افغانستان نمی‌گیرد و شناسایی بین‌المللی نمی‌تواند جای آن را پر کند، به نوعی جامعه جهانی را به مسئولیت‌پذیری فرامی‌خواند. حمایت‌های غربی که بدون نظارت و توجه به واقعیات داخلی صورت می‌گیرد، نه تنها کارآمد نیست بلکه ممکن است مشروعیت گروه طالبان را در سطح بین‌المللی افزایش دهد و فشارهای لازم برای پاسخ‌گویی و اصلاح رفتارهای خشونت‌آمیز را کاهش دهد. احمد مسعود با این نگاه، نشان می‌دهد که مقابله با طالبان تنها یک مسٲله‌ی داخلی نیست، بلکه نیازمند فهم دقیق و حمایت منطقی از سوی جامعه بین‌المللی است. او به وضوح اهمیت هم‌افزایی میان تلاش‌های داخلی و بین‌المللی را برای تحقق صلح و ثبات پایدار بیان می‌کند و تاکید می‌کند که بدون همکاری حساب‌شده، بحران افغانستان می‌تواند دامنه‌ی فراتر از مرزهای کشور پیدا کند. مسعود همچنین با اشاره به نقش پدرش، قهرمان ملی، شهید احمدشاه مسعود، بر ارزشهای تاریخی و انسانی جبهه مقاومت ملی تأکید می‌کند. او یادآور می‌شود که پدرش برای آزادی و حقوق زنان، چندفرهنگی، وحدت و همبستگی و تحقق عدالت جنگیده است. جبهه مقاومت ملی تحت رهبری احمد مسعود، همان مسیر را دنبال می‌کند و تلاش دارد افغانستانی دموکراتیک و چندفرهنگی بسازد. این پیام، ترکیبی از پیامدهای تاریخی و رویکرد معاصر را نشان می‌دهد؛ اینکه مقاومت مسلحانه، اگر با اصول انسانی و ارزشهای دموکراتیک همراه باشد، می‌تواند مشروعیت داخلی و بین‌المللی پیدا کند و الگویی برای مقاومت سیاسی و اجتماعی ارائه دهد. تأکید مسعود بر اصول انسانی، نشان‌دهنده تعهد واقعی او به تغییر بنیادین شرایط اجتماعی و سیاسی افغانستان است و بیانگر خرد سیاسی و واقع‌بینی رهبر جبهه مقاومت ملی، است
