آیندهی روابط چین با طالبان
آریاپرس
حملهی روز 12 دسامبر بر هوتل کابل لونگن که به هوتل چینایی ها در کابل مشهور است، تکانه شدیدی بر روابط طالبان و چین وارد کرد؛ تکانهی که احتمال گذشتن چین از خیر تمام جذابیت های اقتصادی افغانستان را بوجود آورده است.
مسئولیت این حمله را ظاهراً گروه دولت اسلامی یا داعش به عهده گرفته است. آنها ویدیو و تصویری از دو جوان را که احتمالاً در سنین 20 سالگی خویش قرار دارند، نشر کرده اند که در برابر پرچم داعش برای حمله بر مهمانان هوتل کابل لونگن آمادهگی میگرفتند.
براساس اطلاعاتی که از داخل طالبان به دسترس ما قرار گرفته است، این حمله گروه طالبان را وارخطا و دستپاچه ساخته است. منابع اظهار میدارند که این حمله تمام اعتبار طالبان را نزد متحدین چینایی آنها از بین برده است، به ویژه این که دو روز قبل از این حمله مقامات طالبان به سفیر چین وعده سپرده بودند تا امنیت شهروندان چینی را که در افغانستان فعال هستند، بگیرد.
وزارت خارجه چین امروز 13 دسامبر اعلان کرد که از تمام شهروندان این کشور خواسته است تا هر چه عاجل افغانستان را ترک کنند. گفته میشود چند ماه قبل تعداد زیادی از مشاوران چینایی در وزارت های دفاع و معدن اداره طالبان حضور داشتند که اینک به جز تعداد معدودی در وزارت معدن، دیگران رفته اند.
چرا افغانستان برای چین جذاب است؟
چین بیتردید در پی دستیابی انحصاری به معادن افغانستان و استفاده از موقعیت جیوپولیتیک این کشور برای تسهیل هرچه بیشتر پروژه های بلندپروازانهی خود به ویژه «جاده ابریشم نو» است، که یکی از محور های اصلی سیاست خارجی چین را تشکیل میدهد.
از جانب دیگر چین در منطقهی خودمختار ترکستانشرقی (سین کیانگ) که ایغور های مسلمان در آنجا زیست دارند، مشکلاتی دارد. با این که به دلیل عدم دستیابی به اطلاعات دست اول از منطقه ترکستانشرقی که شدیداً تحت کنترول دولت چین قرار دارد، نمیتوان به جرئت در مورد وضعیت منطقه صحبت کرد، اما آنچه واضح است این است که گروهی از تندروان ایغور همین اکنون با حمایت طالبان در افغانستان حضور دارند که مایه نگرانی دولت چین است. تندروان ایغور تنها گروه مسلح مخالف دولت چین است.
بدین ترتیب دیده میشود که جذابیت های اقتصادی افغانستان و نگرانی های چین از گسترش افراطگرایی در میان مسلمانان ایغور مواردی اند که چین را به داشتن روابط نزدیک با طالبان منحیث قدرت اصلی در افغانستان علاقمند میسازد؛ البته در این راستا نقش پاکستان را منحیث حامی اصلی طالبان و متحد عمدهی چین در جنوب آسیا نیز نباید از یاد برد.
و اما بدون تردید امریکا متوجه این موضوع است. امریکا هرگز نمیخواهد خارج شدن او از افغانستان، این کشور را به حیاط خلوتی برای چین یا روسیه مبدل کند. در همین راستا است که امریکا بنابر اظهارات مقام های دولت آن کشور در طی زمان پس از به قدرت رسیدن طالبان بیش از یک ملیارد دالر به طالبان داده اند. گفته میشود حداقل هر هفته 10 ملیون دالر به گروه طالبان به نام مبارزه با داعش سپرده میشود.
طالبان که از عدم مشروعیت داخلی و بین المللی رنج میبرند، علاقمند داشتن روابط نزدیک با همه قدرت های جهانی و منطقوی اند؛ اما دشوار است که بتوان توازن را میان قدرت های رقیب و متخاصم حفظ کرد. در نهایت طالبان ناگزیر خواهند شد تا از میان یکی را انتخاب کنند. شواهد نشان میدهد که این گروه تروریست به سوی نزدیک شدن با آمریکا روان اند، یا کشانده میشوند.
از جانب دیگر عدم توانایی طالبان از جلوگیری حملات تروریستی متحدین طالبان را نسبت به توانایی این گروه در امر مهار گروه تروریستی داعش متردد ساخته است. حمله تروریستی به سفارت روسیه که کشته و زخمی بهجا گذاشت، حمله بر سفارت پاکستان و اینک حمله بر هوتل محل اقامت چینایی ها که هر سه کشور از متحدین و حامیان طالبان محسوب میشدند، سبب دور شدن این کشور ها (احتمالاً به استثنای پاکستان) از گروه طالبان و ایجاد تماس ها با عمدهترین گروه مخالف طالبان یعنی جبهه مقاومت ملی به رهبری احمدمسعود خواهد گردید.